جهش تولید در استحصال طلای سیاه / حضور برندهای گیلان در بازارهای جهانی

جارستان به نقل از ایسنا؛ پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، دانش فنی استحصال ماهیان خاویاری در کشور بومی سازی شد و هم اکنون استان گیلان با پشتوانه سرمایه گذاری بخش خصوصی جهت تولید طلای سیاه، به عنوان لوکس‌ترین صبحانه جهان، یکی از قطب های اصلی پرورش و تولید گونه های مختلف در حاشیه دریای کاسپین محسوب می شود.

عظیم مدبری، مدیرکل شیلات استان گیلان با اشاره به اینکه در حال حاضر ۵۵ مزرعه پرورش ماهیان خاویاری در سطح استان گیلان فعال هستند، اظهار کرد: از این تعداد مزرعه، بالغ بر ۱۲ مزرعه با ظرفیت اسمی ۲۴ تن در قالب “مشاغل خانگی” مشغول به فعالیت هستند که گام مهمی در تحقق دستور مقام معظم رهبری در نام گذاری سال “جهش تولید” محسوب می شوند.

وی با بیان اینکه مساحت کل این مزارع ۱۴.۱ هکتار می باشد، ادامه داد: مساحت مفید مزارع برای پرورش ماهیان خاویاری هفت هکتار است.

وی با اشاره به اینکه با احداث مزارع مذکور برای ۲۴۰ نفر به شکل مستقیم و برای ۷۲۰ نفر به شکل غیرمستقیم شغل ایجاد شده است، خاطرنشان کرد: شهرستان های رودسر، آستارا، رشت و تالش پیشتازان استان در پرورش ماهیان خاویاری هستند.

مدبری در بخش دیگر سخنان خود از احداث پنج مزرعه جدید در سطح استان خبر داد و یادآور شد: کشورهای فرانسه، روسیه، جمهوری آذربایجان، عربستان و چین از مهمترین بازارهای هدف خاویار استحصال شده در گیلان هستند.

وی با تأکید بر اینکه در سال گذشته هر کیلو خاویار پرورشی استحصال شده به قیمت کیلویی ۱۰۰ میلیون ریال در بازار داخلی معامله شد، اضافه کرد: میانگین فروش گوشت اینگونه ماهیان نیز در همین بازار به مبلغ کیلویی ۷۵۰ هزار ریال عرضه شد.

تالش، قطب پرورش ماهیان خاویاری شمال

سهراب سلطانی، رئیس اداره شیلات تالش در این خصوص، اظهار کرد: نخستین مزرعه پرورش ماهیان خاویاری کشور پس از قم در سال ۱۳۸۰ در این شهرستان افتتاح و مورد بهره برداری قرار گرفت.

وی با بیان اینکه هم اکنون این شهرستان با هفت مزرعه فعال از قطب ها تولید ماهیان خاویاری در شمال کشور محسوب می شود، افزود: مساحت مفید این مزارع ۶۶۸۰ متر مربع است که برای ۹۲ نفر به شکل مستقیم شغل ایجاد کرده است.

وی منطقه کرگانرود را از مناطق مستعد شهرستان برای این منظور عنوان کرد و توضیح داد: در سال “جهش تولید” پنج سایت جدید در این شهرستان در حال احداث است که تحقق این مهم، نقش عظیمی را در تصاحب بازارهای بین المللی ایفا خواهد کرد.

سلطانی با اشاره به ۴۱۳.۲ تن ماهیان خاویار زنده موجود در مزارع شهرستان تصریح کرد: در سال ۱۳۹۸، بالغ بر ۷۵ تن گوشت و ۱.۸۱ تن خاویار در مزارع شهرستان استحصال شد.

وی در پایان به افزایش ظرفیت تولید با بهره برداری از مزارع جدید اشاره کرد و گفت: پس از بهره برداری، در مجموع، ۵۱۰ تن گوشت و ۲۲۰۰ کیلوگرم خاویار به تولید شهرستان افزوده خواهد شد.

تلاش برای ارتقای کیفیت و سورتینگ برندهای آستارا

صادق خاصی پور، رئیس اداره شیلات شهرستان مرزی بندر آستارا در گفت و گو با ایسنا، تصریح کرد: روستای ساحلی قره سو در بخش لوندویل، از توابع شهرستان مرزی بندر آستارا در غرب استان گیلان است که با دارا بودن سه مزرعه پرورش ماهیان خاویاری، از مستعدترین مناطق تولید گونه های مختلف خاویار در کشور است.

وی ادامه داد: نخستین مزرعه پرورش ماهی خاویار در سال ۱۳۸۸ در این روستا احداث شد و هم اکنون این شهرستان با دارا بودن سه مزرعه، از مناطق پیشتاز در شمال کشور است.

وی با تأکید بر اینکه مزارع برای تأمین آب مورد نیاز خود از آب شور دریای کاسپین بهره مند می شوند، گفت: گونه های خاویاری از قبیل فیل ماهی، قره برون، اوزون برون، چالباش، سیبری و شیپ در مزارع آستارا استحصال و به بازار مصرف داخلی و خارجی ارسال می شود.

خاصی پور ارتقای کیفیت تولید خاویار و سورتینگ مدرن برندهای “آستارا” را از برنامه هایی در دست اقدام مدیران این مزارع عنوان کرد و افزود: در تلاش هستیم تا در سال “جهش تولید”، علاوه بر عرضه گسترده محصولات به بازار داخلی، بخشی از نیاز کشورهای خارجی، از جمله کشورهای حوزه خلیج فارس را تأمین کنیم.

جهش تولید و کشف جدید محققان داخلی در استحصال خاویار

علیرضا شناور، رئیس مؤسسه تاس ماهیان دریای خزر، خاطر نشان کرد: همزمان با نام گذاری سال جدید از سوی مقام معظم رهبری تحت عنوان “جهش تولید”، برای اولین بار در ایران استحصال خاویار به روش زنده از مولدین تاس ماهی “شیپ” در این مؤسسه انجام شد.

وی با بیان اینکه محققان مؤسسه تحقیقات بین المللی تاس ماهیان دریای خزر موفق شدند در قالب انجام طرح تحقیقاتی و در مقیاس آزمایشگاهی برای اولین بار در ایران از تخمک اووله شده تاس ماهی شیپ پرورشی خاویار دان تولید کنند، توضیح داد: در این تحقیق از سه عدد تاس ماهی شیپ به روش ریزبرش مجرای تخمک بر و بدون کشتن ماهی تخمک استحصال شد.

شناور با تأکید بر اینکه در حال حاضر استحصال خاویار از ماهیان خاویاری به دلیل پیوند محکم تخمک ها با پرده تخمدانی از طریق کشتن مولدین و حذف یکباره آنها از چرخه حیات صورت می پذیرد، اضافه کرد: با انجام این تحقیق گام های اولیه در خصوص عدم کشتن مولدین ماهیان خاویاری جهت استحصال خاویار برداشته شده و مطالعات تکمیلی ادامه دارد.

وی کاهش هزینه تولید، امنیت غذایی و جهش تولید را از اهداف این تحقیق برشمرد و افزود: پس از انجام آزمایش های کیفی و ماندگاری خاویار تولید شده، دانش فنی کشف شده قابل ارائه به صنعت و تجاری سازی خواهد بود.

خاویار” نوعی ماده غذایی بسیار قوی است که از ماهیان خاویاری به دست می آید و در واقع تخم ماهی ماده از این گونه ها است. از ویژگی های این نوع ماهی داشتن استخوان های نرم و غضروفی و نداشتن دندان است.

دانه های خاویار کروی و بسته به نوع ماهی از طلایی، قهوه ای، خاکستری تا سیاه متغیر است و طعم تند و مطبوع و حتی طعم دانه فندق را ممکن است داشته باشند و برای عرضه در بازار باید یک شکل و یک اندازه، درشت، سخت و خوش رنگ و دارای طعم مطلبوع، خوش مزه و شکسته نشده باشد.

خاویار را از ماهی زنده و پس از بی حس کردن آن، پاره کردن شکم ماهی و فشار دادن آن با دست، از شکم ماهی خارج می کنند (اگر این کاری روی ماهی بی حس نشده صورت گیرد، ماهی نوعی ماده شیمیایی ترشح می کند که مزه خاویار را تلخ و آن را خراب و غیر قابل استفاده می کند.) سپس به آن نمک اضافه می کنند و روی توری ظریفی پهن می کنند تا آب آن ها گرفته و خشک شود.